Donderdag 24 Oktober 2019
DIE BOKS-BEDERFPAKKIE PROJEK
Ons wil graag ook ‘n bydrae maak om vreugde oor die Kerstyd aan boervroue in die droogte geteisterde gebiede te bring.
Saterdag 05 Oktober 2019
Ons het met n tikkie hartseer
van Ds Willie Badenhorst afskeid geneem
met sy uittrede as leraar van die
NGK Universitasrif gemeente
op 31 Julie 2019.
Om na die afskeidspreek
wat hy op Sondag 28 Julie 2019 gelewer
te luister en na die huldeblyk aan hom te kyk
kliek hier.
Donderdag 18 April 2019
Wat beteken Jesus se Kruis vir ons...
DIE KRUIS TEEN DIE MUUR...
'n Swem instrukteur van 'n Amerikaanse Universiteit kon een nag nie slaap nie. Hy besluit hy gaan swem. Om nie aandag te trek nie, skakel hy nie die ligte aan nie. Hy het die omgewing van die swembad soos sy palm van sy hand geken. Hy klim op die duikplank, strek sy arms na weerskante uit en maak gereed om te duik.
Op daardie oomblik kom die maan agter 'n wolk uit en gooi sy liggaam se skaduwee teen die oorkantste muur. Die skaduwee lyk soos 'n kruis. Diep getref bly hy net so staan. Hy was nie 'n belydende Christen nie, maar daar op die duiktoring in die maanlig, in die stilte van die nag, dink hy aan Christus se kruis.
Woorde van 'n liedjie wat hy in die Sondagskool geleer het, kom in sy gedagte op: "Hy het gesterf, dat ek kon leef ..." Vreemd aangedaan, prewel hy die woorde. Hy besluit om af te klim en langs die swembad te gaan sit en die nuwe gedagtes wat so vreemd, skielik by hom opkom te gaan oordink.
Hy swaai sy bene oor die kant van die swembad om sy voete in die koel water te laat hang. Sy voete raak nie water nie. Dit is te donker om in die swembad te sien en hy klim stadig met die trappies af, een na die ander, tot op die bodem van die swembad.
Hy het nie geweet die swembad opsigter het die water uitgepomp om die volgende dag skoon water te laat inloop nie. Wat sou gebeur het as hy geduik het? Watter onuitspreeklike ingryping van genade wat hom weerhou het om te duik!
Diep aangedaan, kniel hy op die koue vloer van die swembad en dank God vir Sy groot en onverdiende ontferming. In sy hart wel 'n verlange op om nader aan hierdie God te kom. Sy geloof neem 'n verdere stap. Die skaduwee van die kruis het hom van 'n gewisse dood gered, so red Christus se kruisdood hom van die ewige dood. Alleen, knielende in die donker op die swembad se vloer, maak hy sy hart oop en neem Christus Jesus aan as sy Saligmaker !
Amen.
(Outeur onbekend)
'n Swem instrukteur van 'n Amerikaanse Universiteit kon een nag nie slaap nie. Hy besluit hy gaan swem. Om nie aandag te trek nie, skakel hy nie die ligte aan nie. Hy het die omgewing van die swembad soos sy palm van sy hand geken. Hy klim op die duikplank, strek sy arms na weerskante uit en maak gereed om te duik.
Op daardie oomblik kom die maan agter 'n wolk uit en gooi sy liggaam se skaduwee teen die oorkantste muur. Die skaduwee lyk soos 'n kruis. Diep getref bly hy net so staan. Hy was nie 'n belydende Christen nie, maar daar op die duiktoring in die maanlig, in die stilte van die nag, dink hy aan Christus se kruis.
Woorde van 'n liedjie wat hy in die Sondagskool geleer het, kom in sy gedagte op: "Hy het gesterf, dat ek kon leef ..." Vreemd aangedaan, prewel hy die woorde. Hy besluit om af te klim en langs die swembad te gaan sit en die nuwe gedagtes wat so vreemd, skielik by hom opkom te gaan oordink.
Hy swaai sy bene oor die kant van die swembad om sy voete in die koel water te laat hang. Sy voete raak nie water nie. Dit is te donker om in die swembad te sien en hy klim stadig met die trappies af, een na die ander, tot op die bodem van die swembad.
Hy het nie geweet die swembad opsigter het die water uitgepomp om die volgende dag skoon water te laat inloop nie. Wat sou gebeur het as hy geduik het? Watter onuitspreeklike ingryping van genade wat hom weerhou het om te duik!
Diep aangedaan, kniel hy op die koue vloer van die swembad en dank God vir Sy groot en onverdiende ontferming. In sy hart wel 'n verlange op om nader aan hierdie God te kom. Sy geloof neem 'n verdere stap. Die skaduwee van die kruis het hom van 'n gewisse dood gered, so red Christus se kruisdood hom van die ewige dood. Alleen, knielende in die donker op die swembad se vloer, maak hy sy hart oop en neem Christus Jesus aan as sy Saligmaker !
Amen.
(Outeur onbekend)
Vrydag 01 Februarie 2019
Donderdag 06 September 2018
DIE DRIE-EENHEID - saamgestel en geskryf deur Prof Fanie Riekert
Die
Kennis van God as die Drieënige – opklaring oor die kennis
God
is die onbegryplike. As dit nie so was nie, sou Hy nie God of die
Aanbiddelike kon wees nie. Immers, die eindige kan die Oneindige nie omvat nie. Hieruit
het baie die oorhaastige gevolgtrekking gemaak dat God om die rede ook
onkenbaar is. Maar as God geheel en al onkenbaar was, sou ons ook geen
reg gehad het om te beweer dat Hy onbegryplik is nie. Wie enigiets oor
God wil bely, moet Hom ken. So nie is die inhoud van die belydenis uit
die lug gegryp.
Ons
ken God, soos ons nou weet, uit die feit dat dit Hom behaag het om Homself aan
ons te openbaar en van hierdie selfopenbaring van God is die Heilige
Skrif die enigste en volstrek betroubare oorkonde. Dit beteken dat ons
God ook net kan
ken vir sover as wat die Openbaring strek en enkel uit die Heilige Skrif.
Wie meer wil weet, is dwaas en goddeloos.
Uit
die voorgaande kan
ons aflei dat daar twee eienskappe is wat aan alle waaragtige Godskennis toekom.
Die eerste word gewoonlik uitgedruk met die enigsins vreemde term:
Inadekwaat. Daarmee wil ons te kenne gee dat ons God nooit ten volle kan ken nie. Soos
wat God Homself ken, kan
geen sterweling op hierdie aarde Hom ken nie. Maar ‘n ander ewe fundamentele
eienskap van die Godskennis waaraan ons moet vashou is die waarheid en die
betroubaarheid daarvan. Dit is inderdaad so dat ons van die grote God
maar heel weinig weet, ja dat Hy ons begrip, ons taal, selfs ons aanbidding
oneindig ver te bowe en te buite gaan. Van beide Gods Openbaring in die
natuur en die Skriftuur geld die treffende woorde van Job aan die einde van
hoofstuk 26: Kyk, dit is maar uitlopers van sy weë, en wat ‘n
fluisterwoord hoor ons maar van Hom! Wie sou dan die donder van sy
magtige dade verstaan?
Aan
die ander kant – en dit is van net soveel betekenis – is hierdie kennis
suiwer. Dit wil sê, sover as wat dit strek, kan ons op hierdie kennis bou. God
self en die waarheid en betroubaarheid van Sy Woord is hiervoor die waarborg.
Ons kan derhalwe met vrymoedigheid beweer dat
hierdie onvoldoende Godskennis die mees betroubare kennis is waaroor die mens
op aarde kan
beskik. Dit kan groei en eenmaal oorgaan
in aanskouing maar verander kan
dit nooit. Wat ten dele is, kan en sal
volkome wees, maar ons Godskennis sal nooit die diepte van God kan peil of omvat nie.
Dit beteken dat ons God nie deur die geloof, as algemeen menslike vermoë leer
ken nie, maar wel en uitsluitlik deur die saligmakende geloof, wat die
skuldvergiffenis deur die soendood van die Heiland insluit. En as ons
hier spreek van insluit, dan bedoel ons dit in die sin dat ook dit nie abstrak
en in die algemeen verstaan mag word nie. Dit gaan oor my persoonlike
versoening met God deur die kruis van Sy Seun. So, en so alleen kan daar van ware
Godskennis sprake wees. Dit sal eerder beteken dat die woord vir die
gelowige nie maar ‘n boek is vol van allerhande godsdienstige
wetenswaardighede, waaronder ook inligting oor die Persoon, die Wese en die
werke van God nie. Dit is ‘n lewende boek, waarin die sprekende God ons
self teëkom. Dit is, soos wat iemand dit gestel het, die Boek van
ontmoetinge.
Dit
behoort tans vir ons duidelik te wees in watter sin daar vir die ware
Christenmens sprake kan
wees van die kennis van God. En so sal ons ook verstaan dat die “god” van
die filosowe vir ons ‘n afgod is, tensy dat ons wysbegeerte en wetenskap begin
met die vrese van die Here, waarin die beginsel van die wysheid is. Maar
in so ‘n geval word daar ook nie oor God gefilosofeer nie. Selfs die
teologie moet hier uiters versigtig wees sodat die aanbiddende grondstemming
nie verwaarloos word nie. Ons het dit immers met die lewende God te
doen. En van Hom geld die woord uit Job: Oor God is daar
ontsagwekkende majesteit.
God
is wel kenbaar vir die mens maar slegs uit Sy Selfopenbaring en deur die
geloof. Aan hierdie waarhede moet ons vashou as ons met vrug oor die
Drie-eenheidsleer wil handel. Ons het dit hierin te doen met ‘n ou en
beproefde belydenis van die Kerk, ‘n belydenis waarin ons in die geloof probeer
om rekenskap te gee van wat die Woord leer. Met ander woorde die Kerk
probeer om agterna te sê wat die Skrif aan ons voorhou en dit sonder enige
poging om die onbegryplike begryplik te maak.
Dit
is ook van belang om te onthou dat die Kerk hierdie leerstuk geformuleer het in
sy stryd om die handhawing van die Bybelse waarheid teenoor die dwaling in baie
vorme. En ook in die eeue wat gevolg het, is aan hierdie waarheid telkens
weer vasgehou om te voorkom dat dwaalleraars die grondwaarhede van die Skrif
vervals. Wil ‘n mens derhalwe die volle betekenis van die
drie-eenheidsleer, soos deur die Kerk bely, ten volle waardeer dan moet jy
eintlik van baie leerdwalinge deur die eeue heen kennis neem. So ‘n
poging kan
ons egter nie hier onder neem nie.
Die
Drie-eenheid – opklaringe oor die misterie
Op
nog een saak moet vooraf die aandag gevestig word: As die Kerk hier
spreek van een Wese en drie Persone en verder van onmededeelbare eienskappe,
waardeur die een Persoon van die Ander onderskeie is, dan was die Kerk daar
altyd helder van bewus dat hierdie woorde vol is van menslike tekortkominge en
nie instaat is om presies te sê wat die Kerk begerig is om te bely nie.
Aan die ander kant is die Kerk egter net so sterk deurdronge van die besef dat
niemand nog daarin geslaag het om die Godsopenbaring in hierdie verband beter
en meer duidelik tot uitdrukking te bring nie. Nog meer: Die
ervaring deur baie eeue van dogmavorming en ontwikkeling het bevestig dat oral
waar aan die aloue formule getorring is, die waarheid van die Skrif per slot
van rekening geweld aangedoen is. Ons herhaal derhalwe die ou beproefde
waarheid in die bekende woorde van die Nederlandse geloofsbelydenis (artikel
VIII): Volgens hierdie waarheid en die Woord van God, glo ons in ‘n enige
God, ‘n enige wese waarin drie persone is, inderdaad en werklik en van ewigheid
onderskeie volgens hulle onmededeelbare eienskappe: naamlik die Vader en
die Seun en die Heilige Gees.
Bostaande
verg eintlik ‘n nadere verduideliking van drie belydeniselemente, t.w. die
Wesenseenheid, die Persoonsonderskeiding en die onmededeelbare
eienskappe. Daarby gebruik ons met opset die woord “belydeniselemente” om
daarmee nog eens te kenne te gee dat ons nie wil verklaar en deurgrond nie,
maar slegs wil weet en ken uit die Skrifte.
Eers
handel ons slegs oor die wesenseenheid en ons volstaan met ‘n enkele
sitaat: “Duidelik blyk dit uit die feit, dat die Seun ook meermale Jehowa,
dit is, Here of “Hy is wat Hy is”, genoem word. Jesaja het die God van
die leërskare sien sit op ‘n troon (6:1). Dit was ongetwyfeld die Jehowa,
van wie Moses sê, dat Hy ‘n enige God is (Deut. 6:4). Johannes verklaar
egter, dat dit die Christus was (12:41). God roep deur die mond van
Jesaja: Ek leef. Voor My sal elke knie buig. (45:23)
Paulus pas egter hierdie gesegde op Christus toe (Rom. 14:11, Fil.
2:10). Verder beroep Calvyn hom op Jes. 8:14 in verband met Rom. 9:33 en
1 Petrus 2:7; op Ps. 68:19 in verband met Efes. 4:8; op Ps. 102:26 in verband
met Hebr. 1:10. Daaruit volg dat onder die naam van God die ganse
Goddelike Wese aangedui word, wat aan die Seun en aan die Gees met die Vader
gemeenskaplik is. Daarom kan ook van die Seun, op Homself en buite
betrekking tot die Vader gesien, en ten volle gesê word, omdat God se Wese
eenvoudig is, dat Hy God uit Homself is, maar met betrekking tot die Vader
gesien, geld die Vader as die oorsprong van die Seun. Die enige,
eenvoudige Wese van God sluit in dat alles wat die Vader as God is, ook van die
Seun en van die Heilige Gees op dieselfde wyse geld.” (A.D.R.
Polman: Onze Nederlandse Geloofsbelydenis, Deel I, p.295, vertaal.)
Laat
ons ten slotte nog eens bely: Wat hier in belydenistaal benader word, is
geopenbaarde misterieë. Omdat hulle geopenbaar is, is hulle
kenbaar. Maar omdat dit misterieë is, bly hulle onbegryplik, ja
aanbiddelik. Ons het gesien dat die kerklike belydenis leer dat daar in
God een Wese is onderskeie in drie Persone en wel volgens hulle onmededeelbare
eienskappe. Hierin het ons die suiwerste belydenis met betrekking tot
hierdie aanbiddelike misterie wat ooit in mensetaal geformuleer is. Aan
die einde van die bespreking behoort elkeen in die eerste instansie
getref word deur die feit dat ons dit hier nie met ‘n poging te doen het wat
wil deurgrond en verklaar nie. Van rasionele deursigtigheid kan hier uit die aard
van die saak geen sprake wees nie. Wat hier wel op die spel is. is ‘n
poging om te bely wat aan ons geopenbaar is. En hierdie naspreke van die
Heilige Skrif is noodwendig ‘n stamelende spreke. Die einde daarvan kan net een ding wees en
dit is aanbidding. Wie God nie so bely nie, vervaardig afgode. En
dit beteken dat die nederige, aanbiddende en suiwere belydenis van God as
drie-enig ons beste wapen is teen afgode en valse godsdiens.Wat die
geopenbaarde dinge van God betref, kan met reg gesê word: “Ons kan dit in
die geloof sien sonder om te oorsien of te deursien. Maar as
belydenisstuk mag dit nie in ‘n skolastieke trant met die hoogmoedige rede van
die mens ontleed word nie.” Ook hier is dit veral Calvyn en sy
geesverwante wat gedurig waarsku teen die oormoed en aanmatiging van diegene
wat meer wil weet as wat sterwelinge betaam. Vir elkeen wat egter bereid
is om te lees wat geskryf staan, sal dit egter duidelik wees dat daar maar een
enige waaragtige God is. Nou oor die drie Persone dus verder.
Hier volg die verduideliking van Calvyn: “Persoon noem ek ‘n
selfstandigheid in die Wese van God, wat in betrekking tot die ander, deur ‘n
onmededeelbare eienskap onderskei word. Deur die woord selfstandigheid
wil ons iets anders verstaan as die Wese. Want indien die Woord eenvoudig
God was en ondertussen niks eie het nie, dan sou Johannes verkeerd gesê het,
dat Hy altyd by God was. Maar omdat Hy by God nie kon wees sonder om in die
Vader te wees nie, ontstaan hier die selfstandigheid, wat, ofskoon dit deur ‘n
onafskeibare band met die Wese verbonde is en daarvan nie geskei kan word
nie, tog het elkeen ‘n spesiale eienskap, waardeur Hy van die ander onderskei
word. Nou sê ek, dat elkeen van hierdie selfstandighede met
betrekking tot die ander deur ‘n eienskap onderskei word. Die betrekking
word hier duidelik uitgedruk, want as daar onbepaald en sonder meer van God
melding gemaak word, behoort die naam nie minder aan die Seun en die Gees as
aan die Vader nie. Sodra tog die Vader met die Seun vergelyk word,
onderskei sy eienskap Hom van die ander. In die derde plek beweer ek, wat
aan niemand in die besonder eie is, nie onmededeelbaar is nie, omdat wat op die
Seun nie uitsluitlik kan pas en toegeken word
nie, kan ook
nie as ‘n teken van onderskeid aan die Vader toegeken word nie.”
Fig
1(a)
Prof
JA Heyns gebruik sirkels om die uiteensetting oor die Drieëenheid te
illustreer; skrywer gebruik driehoeke.
In fig
1 (a) stel die swart baan of lyn die Vader voor, liggrys die Seun en donkergrys
die Heilige Gee. ‘n Paar sake is hier van belang: verskillende lyne
is hier gebruik. Vader, Seun en Heilige Gee is verskillende Persone en
die drie is nie identies nie. Elk is ‘n selfstandigheid, maar elk het ‘n
spesiale eienskap waardeur Hy van die ander onderskei word. Ons noem dit
die onmededeelbare eienskappe. Die drie lyne bedek die volle
sirkel. Vader, Seun en Heilige Gees het al drie deel aan dieselfde
Goddelike Wese. Daar is ‘n verweefdheid van die lyne wat illustreer dat
hulle van mekaar onderskei is, maar hulle vorm steeds ‘n eenheid. Vader,
Seun en Heilige Gees is nie identies nie, en tog vorm hulle só ‘n eenheid dat,
as één van die Persone met sy spesifieke werk besig is, die ander twee nie
afwesig is nie.
Seun Heilige Gees
In
fig 1(b) stel elke hoek ‘n Persoon van die Drieëenheid voor. Elke een
onderskei Hom van die Ander deur sy onmededeelbare eienskappe. Daar is
geen grense ingetrek wat sê die godheid van elkeen is beperk nie. Dit
simboliseer i dat as een van die Persone met sy spesifieke werk besig is, die
ander twee nie afwesig is nie, en ii dat die drie Persone met mekaar verweefd
is, en iii dat aldrie deel het aan dieselfde Goddelike Wese.
Wanneer
ons so die gesonde leer kan
voorstel, is dit makliker om afwykings daarvan te illustreer. Baie
afwykings ontken die Drie-eenheid. Sabellius het ‘n merkwaardige beskouing oor
die Goddelike Drieëenheid ontwikkel wat selfs vandag nog nagevolg word.
Uitgaande van die eenheid van God, het Hy Hom agtervolgens in die loop van die
tyd as drie Persone geopenbaar. So ontplooi God Hom tot ‘n drieheid - Hy
is nie drie in Homself nie. Die drieheid is ‘n wisselende
uitdrukkingsvorm van die Goddelike natuur. Vir die lede van die drieheid
gebruik hy die begrip persoon. Die persoon van die Vader, Seun en Heilige
Gees dui dan aan dat elkeen slegs ‘n verskyningsvorm is van die één Goddelike
Wese, of dat elkeen slegs ‘n rol is wat die Godheid agtereenvolgens in die
geskiedenis speel. Die volgende diagram gee Sabellius se voorstelling die
beste weer:
Fig
2
Die
één ongedeelde, bo die tyd verhewe Godheid, openbaar Hom in die tyd histories
ná mekaar: eers in die persoon van die Vader, daarna trek Hy Hom terug en
openbaar Hom dan as Seun: trek Hom weer terug en openbaar Hom vervolgens
as Heilige Gees. Terwyl God dus die Vader is, is Hy nie die Seun of die
Heilige Gees nie; en terwyl Hy die Seun is, is Hy nie meer die Vader nie,
en nog nie die Heilige Gees nie, en as Hy die Gees is, is Hy nie meer die Vader
of die Sun nie. Tans leef ons dus in die bedeling van die Heilige
Gees. By Sabellius is God nie na sy wése drie persone nie, maar net in sy
openbáring. Hier het ons dus nie ‘n wesenseenheid nie, maar net ‘n
openbaringstriniteit. Dit word ook ‘n prosoponele triniteitsbeskouing
noem.
Die syfers
1, 2, en 3 stel die Vader, Seun en Heilige Gees voor. Volgens hierdie
voorstellings het elkeen van die drie Persone ‘n eie wese, maar vorm saam tog
‘n eenheid. Hier is die drie Persone so onafhanklik en letterlik so ver
van mekaar af, dat hulle elkeen ‘n eie god uitmaak. Dit is die dwaling
van die triteïsme of die driegodedom.
Die
syfers 1, 2 en 3 stel die Vader, Seun en Heilige Gees voor. Hiervolgens
deel al drie wel dieselfde wese, maar elkeen het nie deel aan die vólle wese
nie, dog slegs aan een-derde van die geheel. Ons kan die Drie-eenheid nie so voorstel
nie. Die Vader, Seun en Heilige Gees is nie elkeen slegs ‘n een-derde
deel van God nie. God kan
nie gedeel of verdeel word nie. Dit is ook ‘n dwaling wat onder die
driegodedom kan
tel.
Ons
wil maar hier volstaan met ‘n aanhaling uit die Nederlandse Geloofsbelydenis
(artikel VIII); Volgens hierdie waarheid en hierdie Woord van God, glo
ons in die enige God, ‘n enige wese waarin drie persone is, inderdaad en in
waarheid en van ewigheid onderskeie volgens hul onmededeelbare
eienskappe: naamlik die Vader en die Seun en die Heilige Gees. Die
Vader is die oorsaak en die begin van alle dinge, sigbare sowel as
onsigbare; die Seun is die Woord, die Wysheid en die beeld van die
Vader; die Heilige Gees die ewige krag en mag, wat van die Vader en die
Seun uitgaan. So nogtans dat hierdie onderskeiding nie teweegbring dat
God in drie gedeel is nie, aangesien die Heilige Skrif ons leer dat die Vader
en die Seun en die Heilige Gees elkeen sy selfstandigheid het wat onderskeie is
deur sy eienskappe; dog so dat hierdie drie Persone maar een enige God
is. So is dit dan duidelik dat die Vader nie die Seun is nie, en dat die
Seun nie die Vader is nie, en dat ook net so die Heilige Gees nie die Vader is
nie en ook nie die Seun nie. Nogtans is hierdie drie Persone so
onderskeie, nie gedeel nie en ook nie onderling gemeng nie. Want die
Vader het nie die vlees aangeneem nie, ook nie die Heilige Gees nie, maar die
Seun alleen. Die Vader was nooit sonder sy Seun of sonder sy Heilige Gees
nie; want hulle is aldrie gelyklik en ewig in een en dieselfde
wese. Daar is nie ‘n eerste of ‘n laaste nie; want hulle is aldrie
een in waarheid, in mag, in goedheid en barmhartigheid.
Ons
wil ten slotte nog eens herhaal: Om God te ken as die Drie-enige is iets
anders as om Hom te deurgrond, te verstaan of selfs uitputtend te
beskryf. Hy spreek oor Homself en al die wonders van Sy Raad en ons
spreek agterna, ook hierin as navolgers van God soos geliefde kinders.
Woensdag 20 Junie 2018
Engele - saamgevat en geskryf deur Prof Fanie Riekert
Skepping van
die engele (NGB art 12 (b))
N.a.v. Feenstra: Ons moet van die
nie-liggaamlike skepping leer. Dit is vir ons ʼn skoon boek waarin alle skepsels
soos letters is wat ons die onsienlike dinge van God gee om te aanskou. God gee
aan die nie-liggaamlike skepping ʼn roeping om ons te onderwys. So het ons ʼn
taak om die engele te onderwys. Hulle is begerig om in die dinge in te kyk (1
Pet. 1:12). Dan sien die engele in die Kerk die wondervolle weë van die Here:
hoe God sy volk lei; hoe Hy die sondaars trek; hoe Hy deur sy Woord en Gees die
geloof versterk. Wanneer die engele uitgestuur word om te help, sien die engele
gelowiges op hulle knieë en die gebedsverhoringe van die kinders van God. Hulle
leer al meer die veerkleurige wysheid van God.
Soberheid
nodig
Calvyn beveel ook die reël van soberheid
en matigheid aan, sodat ons aangaande die duistere onderwerpe nie anders
spreek, gevoel of selfs verlang om te weet as wat deur die Woord van God gebied
word en dit leer die ware, sekere en nuttige kennis om die gewetens te
versterk.
Skepping van
die engele
Gén. 1 vertel niks oor die skepping van
engele nie. Tog het die Skepper dit goed gevind om nie net stof, plant, dier en
mens te skep nie, maar ook geestelike, nie-liggaamlike wesens. Hulle is nie as
beeld van God geskep nie – dit geld alleen die mens – maar wel met kennis en
verantwoordelikheid. Hulle word engele
genoem. Uit Gén. 2:1-3 en Job 38:7 kan ons aflei dat die engele bes moontlik
saam met die hemel (Gén. 1:1) geskep is, maar in elk geval voor die voltooiing
van die skepping. Kol. 1:16 sê dat Christus by dié skepping teenwoordig was en
dat “wat nie gesien kan
word” of “onsigbare dinge” ingesluit word, nl. trone, heerskappye, owerhede en
magte (AB 1953) of konings, heersers, maghebbers, gesagvoerders (AB 1983), vgl.
Joh. 1:1. Hierdie geskape engele is geestelike wesens met eie denke en wil.
Hulle weet baie, maar nie alles nie. Wanneer die Heiland oor die dag en uur van
die wederkoms spreek, verklaar Hy dat geen mens dit weet nie, ook nie die engele
in die hemel nie (Mk. 13:32). Hulle kennis word blykbaar hoog aangeslaan,
anders sou dit geen sin maak om te sê dat ook die engele in die hemel dit nie
weet nie. Hulle het groot mag, maar hulle bly skepsels wat met groot ontsag
voor God vervul is, gedienstige geeste wat bereid is tot sy diens.
Vergelyking
van die engele met mense
Engele plant nie voort nie; mense wel.
Albei goed geskep, maar hulle kan wel val.
Ps. 8 leer dat ʼn mens weinig minder as
die engele gemaak is; maar deur die verlossingswerk van Christus word die mens
in Christus hoër as die engele (vgl. 1 Kor. 6:3; Heb. 1:5-13).
Die val van
sommige engele
As God die wêreld goed geskep het, is
die groot vraag waarvandaan kom die kwade in die skepping? Die antwoord lê in
die leer oor die engele. Die oorsprong van die Duiwel en sy trawante is nie tot
die skeppende dade van God te herlei nie. Hulle is geskep as engele – goeie
engele wat nie aan hulle oorsprong getrou gebly het nie, maar gesondig het en
vir die ewige verderf bestem geraak het (2 Pet. 2:4; Jud. 6). Hulle bly
geestlike wesens, met ʼn skeefgetrekte sedelikheid en verantwoordelikheid. Wat
die rede of aanleidende motivering vir hierdie opstand en verset teen God was,
weet ons nie presies nie, maar dit lyk of dit ʼn poging was om God na die kroon
te steek, om soos God te wil wees. In die hemel begin dus die sonde wat later
ook deur die Duiwel se aanhitsing tot die mens op aarde sou deurdring.
Na alle waarskynlikheid was dit ʼn
aansienlike getal engele wat geval het en wat onder leiding staan van ʼn listige
hoof, Satan. Kyk na sy optrede: hy weet (Paradys), in die versoeking in die
woestyn toon hy homself ʼn geniale veldheer. Hy probeer mense verblind vir die
boodskap van die evangelie (2 Kor. 4:4); in die saailand van die wêreld saai hy
die onkruid (Mt. 13:38) en neem die goeie saad weg wat in die hart van die mens
gesaai is (Mt; 13:19); hy versprei afvallige leerstellings (1 Tim. 4:2) en val
gelowiges met listige aanslae aan (Efés. 6:11).
Satan beteken letterlik “teenstander”. Diabolos
(Grieks) word weergegee met Duiwel en beteken “lasteraar, een wat alles
deurmekaar krap; aanhitser, aanklaer”. Ander name vir hom is die bose, Belial,
vors van bose magte, slang (van ouds), owerste of god van hierdie eeu of
wêreld, vader van die leuen en mensemoordenaar (2 Kor. 6:15; Openb. 12:10; Joh.
8:46; 12:31; 2 Kor. 4:4; Efés. 2:2).
Die eerste sonde vind plaas in die
engelewêreld (Joh. 8:44). ʼn Groot groep engele het saam met die Duiwel
ongehoorsaam geword (2 Petr. 2:4; 1 Tim. 5:21; Jud. 6). Hierdie sondeval was
eenmalig en finaal; ná hierdie val was daar nie nog ander engele wat geval het
nie; en die wat geval het, kan
hulle nie van hulle sonde bekeer nie. Die gevalle engele is uit die hemel
gedryf. Hulle voer ʼn stryd teen Christus en sy Kerk. Tog gaan leuen en dood
saam met die ewige verdoemenis vir die Duiwel en die syne. Hulle kennis blyk
ook daarin dat die demone in die besetene weet wie Christus is en wat Hy kom
doen.
Die artikel van die NGB is hier
breedvoeriger oor die Duiwel en sy trawante as oor die goeie engele. Dit
weerspieël die stryd van Guido de Brès te midde van inkwisisies, brandstapels,
bloedige vervolginge en verdrukkinge, wat hy en sy manne daagliks belewe het.
Hierdie sombere klanke oor die mag van Satan weerklink in hulle harte. Dit
vergelyk met die hewigheid van die aanslae op die gelowiges telkemale wanneer
die feit van Christus se finale oorwinning oor Satan akuut belewe word en sal
ook eenmaal weer hewiger word en die worsteling al moeiliker namate die koms
van Jesus Christus al nader kom en die tyd vir die optrede van Satan gevolglik
al korter word.
Die trou van
die uitverkore engele (1 Tim. 5:21)
Die wonderlike van die genade is dat
daardeur ʼn groot groep engele staande gebly het in die posisie waarin God hulle
geplaas het en getrou voortgearbei het aan die taak wat God hulle opgedra het.
Anders as wat die geval is met mense, is daar by die engele – wat gehoorsaam
gebly en met die goeie volhard het – nie sprake van sonde nie. Hulle bly soos
God hulle eenmaal geskep het, naamlik goeie betroubare boodskappers.
Die
groepname van engel of klasse, verskillende range
Onder die engele is daar ʼn groot
verskeidenheid in rang en stand, in waardigheid en diens (Efés. 1:21):
Gerubs, ((Gén. 3:24, op afbeeldinge in die tabernakel en
tempel,Eségiël, Openbaring (bewakers)).
Serafs, Jes. 6 (wakers oor die
heiligheid van God).
Trone, magte, owerhede,herskappye,
kragte, Kol. 1:16 AB 1953. Geen inligting hieroor nie, AB 1983 konings,
heersers, maghebbers, gesagvoerders.
Engele by name genoem
Gabriel: Dan. 8:16, by Sagaria in
die tempel en by Maria, Lk. 1
Migael: Dan. 16:13, 21; 12:1; Jud.
9; Openb. 12:7.
Getalle van engele
Jesus sê hy kan
bid om twaalf legioene van engele wat die Vader kan stuur (Mt. 26:53).
Nota: Die naam Engel van die Here in
die Ou Testament is baie keer ʼn manifestasie van die Seun en behoort onderskei
te word van ʼn engel van die Here.
Verhouding van die Seun tot die engele
A. Engele is deur die Seun geskep, Kol. 1:16.
Hulle is onder Hom, bestaan deur Hom en Hy is die Hoof van die engele soos Hy
die Hoof is van die hele skepping. Dit geld nie meer die engele wat onder ʼn
aartsengel afvallig geword het nie (al is hulle tog ook deur Hom medegeskep).
B. Engele dien die Seun
Gabriël kondig sy koms aan (Lk. 1).
Hemelse leërskare in die
Bethlehemsvelde (Lk. 2).
Die engele dien Hom na die
versoeking van Mt. 4:1-11; Lk. 4:1-11.
In Getsemane word Christus deur ʼn
engel versterk.
By die opstanding en hemelvaart is daar engele
wat ʼn troosboodskap aan die dissipels bring.
Die engele dien Hom as Hoof.
C. Engele sal in die oorwinning van die Seun
deel; asook in die stryd wat teen die afvallige engele gevoer word.
Die diens van die engele
A. Buitengewone diens
(a) O.T. Die
engel van die Here met twee engele op besoek by Abraham oor Sodom en Gomorra.
Jakob sien by Betel die engele op
en af gaan.
Engele by die wetgewing op Sinai (Hand.
7:53 en Gal. 3:19).
Migael stry om die “vors”
(afvallige engel) van die hof
van Persië te beïnvloed.
(b) N.T.
Reeds gemeld in B hierbo. Hulle begelei alle hoogtepunte in die lewe van
Christus.
(c) By die
wederkoms van Christus (Mt. 16:27; Thes. 1:17; Mt. 13:41, 49; 24:34) en die
engele werp die goddeloses in die vuuroond.
B. Gewone
diens
(a) Hulle
loof en prys God as hulle diens in die hemel (Jes. 6:1 en die Ons Vader gebed).
Hulle is God se bodes en gesante.
(b) Hulle
help die gelowiges. Hulle is dienende geeste terwille van die gelowiges (Hebr.
1:14); hulle beleef vreugde by die bekering van sondaars; hulle waak oor die
gelowiges. Let Wel: die r.k. teorie dat elke mens ʼn beskermengel het, is
nie Bybels ondersteun nie, vgl. Mt. 18:10.
(c) Hulle
stel belang in die verlossingswerk (1 Petr. 1:12; Efés. 3:9-10). Hulle stry met
Christus mee vir sy Kerk teen Satan (vgl. 2 Kon. 6:16-20). Hulle dra die
gelowiges by hulle dood na die skoot van Abraham.
Nota: 1 Veral Daniël 10 en Openbaring
12 gee twee skrefies waar die sluier ʼn bietjie gelig is oor die hemelse
gebeure.
2 Die r.k. teologie skep 3
hiërargieë van 3 groepe van engele en verbreek die soberheid van die Skrif oor
die engele.
3 Die
r.k. aanbidding van engele het geen steun in die Skrif nie.
4 Kom
ons waak daarteen dat ons die bestaan van engele prakties loën dat ons nooit
aan die diens en stryd van God se engele dink nie. Laat ons die stryd van
geloof volhou in die dankbare besef dat God se diendende geeste medewerkers is
aan ons uiteindelike heil (verwysing weer na die Ons Vader gebed).
Dwaalrigtings
1. Sadduseërs: Loën bestaan van engele (geeste)
en duiwels vanuit hulle praktiese materialisme, al beweer hulle daarvan staan
niks in die Wet van Moses (Gén. tot Deut.).
2. Manigeërs (Mani 215/6-276/7): Leer ʼn ewige
dualisme van ʼn goeie God met goeie engele wat staan teenoor ʼn bose god met bose
engele (wat die boosheid in hulself het) en dan glo hulle in die ryk van lig
wat staan teenoor die ryk van die duisternis. Satan is dus ʼn god, wel ʼn
anti-god.
3. Na De Brès is daar mense wat geleer het –
(a) dat
die engelegeloof ʼn surrogaat is vir ʼn verlore politeïsme;
(b) dat die engelegeloof eintlik “nonsens” is en
in ʼn kinderkamer uitgeban moet word;
(c) dat die engelegeloof ʼn primitiewe volksgeloof is; en
(d) Karel Barth leer dat die engele nie kon
sondig en val nie. Die Duiwel en sy magte is dus chaosmagte wat ʼn inbreek maak
op die skepping – ʼn moderne dualisme.
Teken in op:
Plasings (Atom)
2024 Dis alweer die begin van n nuwe jaar al voel dit of 2023 net 6 maande lank was. Die skole het begin en ons gemeente aktiwiteite het...